Test Nissana Patrola Y61

Czy czas uznanych samochodów terenowych powoli przemija? Czy jest to spowodowane  wysokimi cenami paliw, czy też najprawdopodobniej coraz bardziej rozpowszechniającą się klasą aut typu SUV. Mimo trendu, które wyznaczają nowe czasy, w historii motoryzacji pozostaną niezapomniane legendarne tego typu samochody. Legendarne, które wciąż mają swoich fanów.

Historia:

Pierwszy raz użyto nazwy „Patrol” w samochodzie firmy Datsun w 1960 roku. Wtedy też pojawiło się oznaczenie cyfrowe serii (G60 – seria „60”). Konstrukcja pojazdu była zbliżona do konstrukcji Land Rovera serii II. Patrol charakteryzował się 4 litrowym silnikiem o zapłonie iskrowym był wyposażony w trzybiegową skrzynię manualną. Ciekawostką jest, że jednostka napędowa była już górnozaworową, rozwijająca moc 125 KM przy 3400 obr/min oraz maksymalny moment obrotowy 305 Nm przy 2000 obr/min. Jak przystało na samochód terenowy tamtych czasów, nie mogło zabraknąć dwubiegowego reduktora, sztywnych mostów z resorami o dolnym mocowaniu. 57 litrowy zbiornik paliwa znalazł swoje miejsce nad tylną osią, a nadkola zostały połączone z bokiem pojazdu. Pierwsze seria produkcyjna aut posiadała miękki dach, łatwo demontowany (oznaczenie L60). Mimo to możliwe było podróżowanie nawet w siedem osób. W 1962 roku wprowadzono wersję „hardtop” (oznaczenie KL60). Prędkość maksymalną obu w/wym. wersji Patrola określano na ok. 117 km/h.

W 1965 Patrol przeszedł modernizacje, przede wszystkim silnikowe. Podniesiono moc maksymalną do 145 KM przy 3800 obr/min, a przy tym również maksymalny moment obrotowy do 319 Nm przy 2000 obr/min (prędkość maksymalną określano na 125 km/h). Największą zaletą Patrola w porównaniu do samochodów konkurencji (Toyota Land Cruiser, Land Rover) była cena. Pomimo tego cenie Patrol nie cieszył się wielką popularnością. Dopiero w 1974 roku sprzedano 10 tysięczny egzemplarz, a 20 tysięczny 6 lat później.

Przełomowym momentem był rok 1980, kiedy to na rynku pojawiła się całkowicie zmodernizowana seria 160 o oznaczeniu „MQ” (równolegle sprzedawano samochód pod nazwą Safari). Wprowadzenie nowego modelu było wręcz konieczne, ponieważ konkurencja dużo wcześniej wprowadziła zmodernizowane modele, a do tego do konkurencji dołączył nowy rywal, Mercedes klasy G. Patrol zachował klasyczne rozwiązania czyli konstrukcję ramową z dwoma sztywnymi mostami i piórowymi resorami półeliptycznymi. Do dyspozycji były dwie wersje nadwozia. Dwudrzwiowe o rozstawie osi 2800 mm oraz tzw. Station Wagon o rozstawie osi 3000 mm. Do napędu 160 posłużyły klasyczne silniki rzędowe, sześciocylindrowe L28 oraz SD33 (dane techniczne w tabeli poniżej). W 1984 roku do palety jednostek napędowych dodano trzeci silnik, turbodoładowany o oznaczeniu SD33T (dane w tabeli ponizej).

W roku 1984 seria 160 przeszła facelifting przodu pojazdu (zmieniona atrapa chłodnicy oraz przednie światła) oraz co ważniejsze logo „Datsun” zamieniono na „Nissan”.

Rok później produkcja MQ 160 została podzielona na rynki azjatyckie i europejskie. Europejska produkcja modelu została przeniesiona do Hiszpanii do zakładów Motor Iberica w Barcelonie. Od tamtego czasu Patrol był często nazywany „Hiszpanem”. Na rynek hiszpański wprowadzono dwa silniki czterocylindrowe Perkinsa o zapłonie samoczynnym i objętości skokowej 2,8 litra. Pierwszy z nich był jednostką wolnossącą o mocy 85 KM a drugi to jednostka turbodoładowana o mocy 95 KM. Japońska produkcja trwała do 1989 roku. MQ 160 można było skompletować z dwoma silnikami benzynowymi czy jednym silnikiem diesla (dane techniczne silników w tabeli poniższej).

W 1987 roku Nissan zaprezentował w Japonii nowego Partola GQ rozpoczynającego serię „Y”. Na starym kontynencie premiera tego modelu odbyła się rok później. Zmianie uległo zawieszenie, przez co zdecydowanie poprawił się komfort jazdy. Jednak nie zrezygnowano całkowicie ze sprawdzonych rozwiązań. Mimo zastosowania zamiast piór resorów, wahaczy, drążków i sprężyn śrubowych, pozostawiono sztywne mosty. Stylistyka zewnętrzna została zmodernizowana, ale bryła pojazdu nie uległa dużym modernizacjom.

GQ był produkowany jedynie w Japonii i eksportowano go na stary kontynent. Mimo wprowadzenia na rynek nowego modelu MQ 160 został poddany modernizacji, przeniesiono napędy z GQ (np. w tylnym moście zmontowany był mechanizm różnicowy o zwiększonym tarciu LSD), ale pozostawiono resory piórowe półeliptyczne i jako MQ 260 jest nadal produkowany (w ograniczonej liczbie egzemplarzy) w hiszpańskich zakładach.

Powróćmy jednak do modelu GQ. Jak przystało na samochód o uznanej już renomie nie mogło zabraknąć różnych wersji nadwozia. I tak np. dostępna była wersja z niskim i podwyższonym dachem, dwudrzwiowa i czterodrzwiowa (rozstawy osi odpowiednio 2400 i 2970 mm), wersja van (dwuosobowa) oraz kombi (siedmioosobowa). Do napędu posłużyły cztery silniki, których dane techniczne wyszczególniono w poniższej tabeli. Wszystkie jednostki napędowe posiadały żeliwny blok, dolny wałek rozrządu oraz podparcie wału korbowego na siedmiu łożyskach.

Wolnossący diesel jest najprawdopodobniej najlepszą jednostką, jaka kiedykolwiek była używana do napędu Nissana Patrola dzięki jej niezawodności. Na rynek europejski  wprowadzono turbodoładowaną jednostkę z zapłonem samoczynnym o objętości skokowej 2,8 litra (tabela poniżej).

Przekazywanie napędu następowało przez zmodernizowaną pięciobiegową skrzynię biegów bądź czterobiegowy „automat” (wyłącznie silniki 4,2 litra). Napęd przedni dołączany był mechanicznie za pośrednictwem skrzyni rozdzielczej. Skrzyna rozdzielcza za pośrednictwem łańcucha przekazuje napęd na przedni wałek zdawczy. Tylny „dyfer” (z czterema satelitami) mógł być wyposażony w LSD (mechanizm różnicowy o zwiększonym tarciu) bądź pełną mechaniczną blokadę, a przednie piasty były wyposażone w automatyczne lub ręczne sprzęgiełka. Opcjonalnie można było zamontować dwusatelitowy tylny „dyfer”.

Kolejna modernizacja Patrola nastąpiła w 1997 kiedy to na salonie samochodowym we Frankfurcie Nissan przedstawił model GU znany jako Y61. Nowy model miał całkowicie zmodernizowane nadwozie przy zachowaniu wymiarów poprzednika. Dodatkowo tylny most otrzymał odłączany elektromechanicznie stabilizator. Do napędu posłużyły niżej wymienione jednostki napędowe:

Problemami jednostki napędowej objętości 2,8 litra było częste przegrzewanie się oraz pękanie głowicy. Problem ten spróbowano wyeliminować w 1999 roku, kiedy to w/wym. jednostek napędowych zastąpiona została silnikiem czterocylindrowym, turbo-dieslem o objętości skokowej 2953 cm³ z intercoolerem.

Mimo dobrej opinii na temat tego trzylitrowego diesla, w 2001 roku Nissan przeprowadził, z przyczyn technicznych, wymianę wszystkich silników w Nissanie Patrolu na nowe, już o mocy 160 KM.

W 2004 roku Patrol przeszedł facelifting, który przede wszystkim objął wnętrze samochodu (bogatsze wyposażenie) oraz nadwozie. Był to ostatni prawdziwy Patrol z „krwi i kości”. Na wybranych rynkach można jeszcze kupić opisywanym samochód jednak w Europie jest to już trudne, chyba, że na rynku wtórnym.

W 2010 roku na rynku azjatyckim został zaprezentowany Nissan Patrol Y62, ale w odróżnieniu od Y61 jest to już bardziej SUV niż samochód na bezdroża, przy tym nastawiony przede wszystkim na luksus i komfort jazdy, a co chyba najgorsze z samonośnym zawieszeniem!

Test drogowy:

Postanowiliśmy przeprowadzić testy najbardziej rozpowszechnionego i w miarę zaawansowanego wiekowo egzemplarza Nissana, Nissana Patrola Y61 z 2002 roku.

W porówaniu do poprzednika (Y60) przede wszystkim charakteryzuje się on lepszym wykończeniem wnętrza, wyższym standardem wyposażenia, jak i nowocześniejszymi silnikami.

Dostępny jest w dwóch odmianach „krótkiej” i „długiej”. Krótka wersja jest bardziej preferowana przez prawdziwych entuzjastów sportów wyczynowych, jednak kombi przewyższa pod względem stosowania w wyprawach. Prawie pięcometrowy kolos może pomieścić siedem osób i do tego pewien bagaż. W razie potrzeby bez problemu można jeszcze pociągnąć przyczepę do masy dpopuszczalnej 750 kg (dla kierowców posiadających kat. B prawa jazdy, w przypadku posiadania kat. B + E możliwe jest holowanie przyczepy o masie dopuszczalnej do 3,5 tony w przypadku pojazdów z manualną przekładnią oraz 2,5 tony w przyjazdów pojazdów z przekładnią automatyczną). W tym miejscu trzeba wyraźnie powiedzieć, że prezentowany Patrol nie jest w zasadzie samochodem do codziennych miejskich wojaży. Jego wymiary, duża masa, relatywnie mało precyzyjny układ kierowniczy sprawiają, że kierowca musi się trochę namęczyć, w szczególności przy manewrach parkowania.

Samochód testowy wyposażony był w trzylitrową jednostkę napędową o mocy 160 KM. Mimo 4-cylindrów, a nie sześciu jak było w przypadku silnika 2,8 litrowego, dynamika jazdy jest zdecydowanie lepsza i stosowaniejsza to masy pojazdu. Bez problemu rozpędzimy samochód do 160 km/h (prędkość maksymalna elektronicznie ograniczona),  ale będzie wymagało to cierpliwości (przyspieszenie 0-100 km/h trwa ok. 17 sekund). Szybka jazda okupiona jest wysokim zużyciem paliwa. Trzeba być przygotowanym, że w mieście zużycie wynosi 12-15 l/100 km, a w trasie przy szybszej jeździe rezultat będzie zbliżony. Jest to oczywiście spowodowane dużą masą własną auta oraz niezbyt opływowym kształtem, ale takie są uroki samochodów 4x4. Podczas testów pozamiejskich przy spokojnej jeździe udało się nam osiągnąć rezultat w granicach 8-9 l/100 km dla auta z przekładnią automatyczną. Jak na pozamiejskie jazdy zużycie paliwa jest akceptowalne.

W innych spotykane są wersje auta z silnikiem diesla o objętości skokowej 4196 cm³ bądź z jednostkami o zapłonie samoczynnym bądź iskrowym V8 od GM-a. To drugie rozwiązanie jest przy tym dosyć kosztowne.   

Przejdźmy do kwestii awaryjności. Ogólnie Nissan Patrol jest trwałym samochodem, co potwierdza 9 letnie zawieszenie w naszym egzemplarzu testowym, które w naszej ocenie było sprawne w 80% pomimo, że samochód był i jest eksploatowany właściwie na polskich drogach. Do stosunkowo częstych usterek należą awarie łączników stabilizatora. Na szczęście ich wymiana nie należy do bardzo drogich (ASO – 285 zł, zamiennik- ok. 120 zł ).  Kolejnym problemem może być awaria koła dwumasowego. Przeważnie wymienia się je wraz ze sprzęgłem. Taka wymiana może kosztować ok 6-7 tys. zł. Nieodpowiednie obchodzenie się z turbosprężarką może znacznie skrócić jej żywotność (regeneracja kosztuje ok 2,5 tys. zł). Inne usterki są już zależne od danego egzemplarza, jego użytkowania m.in. w terenie oraz dużo zależy od dbałości o stan samochódu.

Własności terenowe Patrola są nienaganne, ale jest to samochód zdecydowanie bardziej przeznaczony do długich wypraw niż do szybkich rajdów terenowych. Krótka odmiana przeważa nad wersją kombi przede wszystkim kątem rampowym, jak i promieniem zawracania. Kąty najazdowy i zjazdowy są bardzo zbliżone do siebie. Dokładne wartość przedstawia poniższa tabela.

Pomocnymi systemami podczas off-roadowej jazdy są np. odłączany tylny stabilizator (jego wyłączenie zwiększa wykrzyw osi) czy pozostająca do dyspozycji kierowcy blokada tylnego dyferencjału.

Wnętrze pojazdu, w najwyższej wersji wyposażenia, posiada m.in. skórzaną tapicerkę, automatyczne sterowanie wszystkimi szybami oraz lusterkami, automatyczne sterowanie szyberdachem, klimatyzację, podgrzewanie foteli przednich jak i ich automatyczne sterowanie. Tego można było się spodziewać, w końcu cena pojazdu też nie należała do najniższych (200 tys. zł), a i obecnie ceny aut używanych nie należą do najniższych.

Reasumując Nissan Patrol Y61 jest idealnym samochodem wyprawowym. Komfort jazdy powoduje, że nawet długie dystanse są „błahostką” dla kierowcy. Nie mniej jednak trzeba pamiętać, że prowadzenie 2,5 tonowego kolosa jest zdecydowanie bardziej wymagające od zwykłego samochodu osobowego.

Dla fanów zabawy w terenie proponujemy najpierw przygotować samochód poprzez zakupienie odpowiedniego ogumienia (polecamy opony z serii AT ponieważ dobrze radzą sobie w terenie, a zarazem na asfalcie nie będziemy odczuwać zbytniego dyskomfortu podróżowania). Ważnym elementem, który należałoby wymienić jest przednia osłona miski olejowej oraz przedniego mostu. Plastikowa osłona bardzo łatwo się łamie i praktycznie, nie osłania w/wym. elementów. Polecamy zastosować stalową osłonę, która sprawdzi się zdecydowanie lepiej od seryjnej.

Oczywiście nie należy zapominać o zabraniu przynajmniej łopaty, małej siekiery, kaloszy oraz latarki. Takie wyposażenie może pomóc w razie problemów podczas jazd w terenie.

Niestety era prawdziwych samochodów terenowych takich jak testowany naszym zdaniem zaczyna powoli przemijać. Nowe odsłony takich samochodów jak Toyota Land Cruiser, Mitsubishi Pajero czy Nissan Patrol są ciekawymi, ale już są typowymi dużymi SUV-ami, przeznaczonymi praktycznie do podróżowania po utwardzonych drogach. Na „ringu” pozostaje jeszcze Land Rover i Mercedes który wbrew nowym trendom cały czas w swojej ofercie udostępniają typowe samochody Off-roadowe.

Miejmy nadzieję, że ta piękna historia jaką zapisał się Nissan Patrol na „kartach” motoryzacji nie zostanie zapomniana i prawdziwa pasja w użytkowaniu tych samochodów przetrwa nawet najtrudniejsze chwile.

Więcej zdjęć w galerii

Opracował:

Maciej Gis

Zdjęcia:

Adam Kowalczyk

Maciej Gis